Aeres leert ‘anders’

Binnen Aeres Hogeschool Wageningen heeft Pieter Seuneke een dubbelfunctie. Hij is kerndocent onderzoek bij de masteropleiding Leren en Innoveren waar hij professionals uit het onderwijs en HRD (Human Resource Development) begeleidt bij innovaties en het doen van praktijkonderzoek. Daarnaast werkt hij als onderzoeker voor het lectoraat Responsief Onderwijs van lector Frank de Jong. Hij is blij dat het gesprek plaatsvindt op de faculteit in Wageningen. “Leren is een sociaal proces en alles in dit gebouw nodigt uit om elkaar te ontmoeten. Hier stimuleren we studenten om hun kaarten op tafel te leggen om tot nieuwe inzichten te komen: wat weet ik, wat weet jij, wat weten we samen. Kenniscreatie noemen we dat.”

Een leerproces in en met de praktijk

Is onze manier van leren aan het veranderen? “Jarenlang vertelden we studenten binnen de schoolmuren over de beroepspraktijk. Die tijd is definitief voorbij. Het leerproces speelt zich steeds meer af in en met de praktijk.” Mooie voorbeelden uit het beroepsonderwijs zijn volgens Pieter de projecten of omgevingen waarin groepjes mbo/hbo studenten samen met agrarisch ondernemers werken aan het oplossen van praktische vraagstukken, zoals het verduurzamen van de bedrijfsvoering. “Door een levensechte opdracht voelen de studenten de urgentie van de praktijk. Er is een echt probleem en er zit iemand tegenover hen die graag resultaten wil zien. Dat is heel wat anders dan een gefingeerde casus uit een leerboek.”

Netwerkende hybride en onderzoekende docenten

Wat betekent dit voor de rol van docenten? “Lange tijd werd van docenten verwacht dat zij de regie in handen en de waarheid in pacht hadden. Ik zet in mijn eigen praktijk als docent juist bewust een stapje terug en stimuleer studenten zélf na te denken over een vraagstuk. Dat is soms spannend, maar studenten op verschillende niveaus kunnen die verantwoordelijkheid over het algemeen goed aan en leren van de autonomie en eigen verantwoordelijkheid die ze krijgen.”

Hij vervolgt: “Voor veel docenten is de verbinding maatschappij en praktijk erg belangrijk. In het beroepsonderwijs functioneren docenten steeds meer op de grensvlakken tussen onderwijs en praktijk. Dat vraagt goed ontwikkelde sociale skills.”

De masteropleiding Leren en Innoveren stimuleert onderwijsprofessionals bovendien om via praktijkgericht onderzoek evidence-informed te leren en te innoveren. “In het onderwijs gebeurt veel onder tijdsdruk en op onderbuikgevoel. De onderbuik is belangrijk maar voor de verbetering van de praktijk is evidence-informed werken van groot belang. Onze studenten, de onderzoekende innovatoren van leren, voeren in en samen met hun werkomgeving gedegen onderzoek uit dat veel impact heeft op de praktijk.”

Mike Maeijer is hoofd Facilitair Bedrijf op het Aeres bestuursbureau in Ede. In zijn portefeuille zit onder meer huisvesting & beheer. Vanuit deze rol is hij verantwoordelijk voor onderhoud, nieuw- en verbouw en verduurzaming van het vastgoed van Aeres. Door de fusie met Nordwin College komen daar zeven onderwijslocaties in Friesland bij. Vanuit huis volgt Mike het gesprek via Teams.

“Het is nog niet eens zo lang geleden dat alle schoolgebouwen er min of meer hetzelfde uitzagen: een brede gang met aan weerszijden lokalen van 56 vierkante meter waar dertig studenten in pasten. Aan die standaard is steeds minder behoefte. Hybride leervormen waarbij onderwijs en praktijk zich vermengen zijn tegenwoordig de norm. Mooie voorbeelden hiervan zijn het Aeres Hippisch Centrum in Kootwijkerbroek en Aeres Farms in Dronten.”

Gezonde en inspirerende leeromgeving

Op de Flevo Campus in Almere realiseert Aeres een nieuwe hogeschool die de bijnaam ‘groene long’ heeft. In, om en op het gebouw komt veel levend groen. Ook is er veel aandacht voor luchtvochtigheid, licht, lucht en circulariteit, wat de faculteit een Well-certificering oplevert. De hogeschool profileert zich op de thema’s Food, Nature & Urban Green met als focus gezond leven in de groene stad. Hiermee speelt de faculteit in op het feit dat een toenemend aantal mensen in steden woont, waardoor er steeds meer vragen ontstaan op het gebied van natuur, leefbaarheid, voedselvoorziening, water en energie. Onderzoek toont aan dat mensen zich beter voelen in een groene leefomgeving.

Voor het plan van eisen van de hogeschool gingen Mike en zijn team onder meer in gesprek met studenten en docenten. “Zij gaven aan dat de faculteit voor hen een gezonde en inspirerende leeromgeving moet zijn, waar ook inwoners van Almere en daarbuiten het effect van een groene leefomgeving kunnen ervaren. Dit samen nadenken hoe het gebouw het onderwijsproces kan versterken, vind ik een heel interessant aspect van huisvesting.”

Nieuwbouw Aeres Hogeschool Almere

‘Aeres gaat niet volledig terug naar fysiek onderwijs’

In deze coronatijd krijgt Mike wel eens de vraag of er nog wel schoolgebouwen nodig zijn, nu zoveel onderwijs online plaatsvindt. Hebben die mensen een punt? “Ik verwacht niet dat Aeres na deze crisis volledig teruggaat naar fysiek onderwijs. Hybride leervormen hebben de toekomst. Er zullen altijd schoolgebouwen nodig blijven omdat Aeres veel belang hecht aan persoonlijke aandacht voor en ontmoeting met studenten. Dat lukt het best als je fysiek bij elkaar bent.”

Marloes Kok is een nieuw gezicht binnen Aeres. Ze is van huis uit grafisch ontwerper en gaf een aantal jaren les als docent beeldende kunst en vormgeving bij uiteenlopende scholen in het voortgezet onderwijs. Nu werkt ze als lesstofontwikkelaar bij Aeres Tech Productions (voorheen ACOLE Productions) in Aalsmeer dat voor verschillende opdrachtgevers onderwijstoepassingen maakt zoals e-learning modules, (leer)boeken, katernen en mappen. Onder de oude naam werkte dit bedrijf al vele jaren samen aan de ontwikkeling van lesstof voor de opleidingen koudetechniek en mobiele techniek van Aeres Tech. Marloes: “Wij hebben verstand van lesstofontwikkeling en Aeres Tech weet alles van techniek.”

De overname van ACOLE Productions is een strategische keuze van Aeres Tech om meer expertise in huis te hebben op het gebied van (online) onderwijstoepassingen, zoals blended learning, e-learning, virtual reality en augmented reality. Die kennis komt goed van pas in de virtuele onderwijsstudio die Aeres Tech op dit moment bouwt in haar trainingscomplex in Ede. Aeres Tech Productions valt officieel onder Aeres Tech, maar blijft als autonome entiteit ook opdrachten uitvoeren voor andere opdrachtgevers.

Ingewikkelde materie op een aantrekkelijke manier vormgeven

“Lesstofontwikkeling is altijd maatwerk. We maken veel materiaal voor alle niveaus van het voortgezet onderwijs en het mbo. Daarnaast werken we voor bedrijven en brancheverenigingen. Vanuit onze expertise denken we mee over oplossingen die het beste aansluiten bij de doelgroep en de cultuur van de organisatie. Vooral dat laatste is belangrijk om draagvlak te krijgen. Onze klanten zijn trots op hun product en weten er alles van, maar ze vinden het lastig om die kennis didactisch en pedagogisch verantwoord over te brengen. Dat is ook vaak de reden waarom bedrijven onze hulp inroepen.”

In samenspraak met de kennisexpert van de opdrachtgever bespreekt de lesstofontwikkelaar welke kennis en vaardigheden de lesstof moet overbrengen en voor wie de lesstof is bedoeld. Dit laatste bepaalt het niveau van de lesstof en de tone of voice. Vervolgens is het aan de grafische vormgevers en animatieartiesten om deze wensen op een aantrekkelijke en begrijpelijke manier vorm te geven. Marloes: “Voor de branchevereniging Koudetechniek & Klimaatbeheersing maakten we bijvoorbeeld mooie modules en animaties van technische en best ingewikkelde materie. Daar ben ik echt trots op.”

Met elk hun eigen verhaal geven Pieter, Mike en Marloes een interessante kijk op ‘anders leren’ bij Aeres. Alle drie vonden ze het verrassend te zien hoe hun afzonderlijke verhalen hierin samenkomen: leren anno 2021 is niet statisch en meer dan ooit een sociaal proces waar we met en van elkaar leren.

Dit was het tweede artikel waarin Aeres over belangrijke thema’s een visie geeft op de stand van zaken anno 2021. Het volgende artikel gaat over ‘een groenere leefomgeving’. Nieuwsgierig naar het eerste artikel over ‘duurzaam produceren’? Lees het interview hier.

Bron: Aeres